Hesperian Health Guides
मलाई यौन रोग लागेको छ
हेस्पेरियन स्वास्थ्य विकि > डाक्टर नभएमाः नयाँ संस्करण > यौन प्रसारित संक्रमण > मलाई यौन रोग लागेको छ
असामान्य स्राव बग्नु, दुख्नु र यौनाङ्गमा घाँउ खटिरा आउनु यौन रोगको लक्षणहरु हुन् | तर प्राय जोस यौन रोगहरुमा लक्षण देखा पर्दैन, लक्षणबिहिन हुन्छन् | कण्डम प्रयोग नगरी असुरक्षित यौन सम्पर्क गरेमा यौन रोग एक व्यक्तिबाट अर्को व्यक्तिमा सर्न सक्छ | रगत, पिसाब वा शरीरको संक्रमित अङ्गको भागको स्वाबको नमुना संकलनद्वारा यौन रोग लागेको छ वा छैन भनेर पहिचान गर्नको लागि प्रयोग गर्न सक्छ | लक्षणबिहिन यौन रोगको पहिचान तथा उपचार गर्नको लागि परिक्षण नियमित स्वास्थ्य सेवाको अभिन्न अङ्ग पनि हो |
यौन रोगको लागि परिक्षण
यौन रोगको परिक्षण गर्नको लागि स्वास्थ्यकर्मीहरुले व्यक्तिबाट नमुना संकलन गर्छ र परिक्षण गर्ने किट प्रयोग गर्छ वा माईक्रोस्कोप प्रयोग गरी संक्रमण हेर्छ | यौन रोग परिक्षण गर्ने विधीहरु यस प्रकार छन्:
- यौनाङ्ग भागको स्वाव प्रयोग गरेर नमुना संकलन गरी क्लैमाइडिया, गोनोरिया (धातु रोग), जेनिटल हर्पेस च्यानक्रोईड वा ट्रायकोमोनस परिक्षण गर्न सकिन्छ | मुखको भित्री भागको स्वाबिङ्गद्वारा एच.आई. भी. परिक्षण गर्न सकिन्छ | मुख मैथुन वा मलद्वारमा गरिने यौनकृया भएको यौन रोगको परिक्षण गर्न कहिले काँही घाँटी वा मलद्वारको स्वाबिङ्गको आवश्यकता पर्छ | पाठेघरको मुखको स्वाबिङ्गद्वारा एच.पी.भी. परिक्षण गर्न सकिन्छ |
- पिसावको परिक्षणद्वारा क्लैमाइडिया र गोनोरियाको पहिचान गर्न सकिन्छ |
- रगतको परिक्षणद्वारा सिफिलिस (भिरिंगी), जेनिटल हेर्पेस, हेपाटाईटिस र एच.आई.भी. पहिचान गर्न सकिन्छ |
सम्पूर्ण मानिसहरु जो यौनकृयामा सकृय छन् उनीहरुको लागि यौन रोगको परिक्षण गर्नु राम्रो विचार हो | कति पटक यौन रोगको परिक्षण गर्ने भन्ने कारण कति जना नयाँ यौन जोडी छ, एक जना भन्दा बढि यौन जोडी कति जना छन् वा यौन रोग छ कि भन्ने कारणमा निर्भर हुन्छ | यदि गर्भवती महिला छन् भने महिला र शिशुलाई नकारात्मक असर पार्न सक्ने कारणबाट बचाउनको लागि यौन रोगको परिक्षण गर्नु सामान्य हो |
यौन रोग हुन् सक्ने लक्षणहरु | |||
| दुखाई वा महिलाको योनीबाट असामान्य स्राव बग्ने | |||
 |
के तल्लो पेटमा दुख्छ वा यौन सम्पर्क गर्दा दुख्छ? |  |
यो पेल्भिक सुनिने रोग (पेल्भिक ईन्फ्लामेन्टरी डिजिज) भएको हुन् सक्छ, पाना ११ मा हेर्नुहोस् | |
|
के पिसाब फेर्दा दुख्छ वा पोल्ने गर्छ? | |
यो पिसाबको संक्रमण हुन् सक्छ, यौन रोग होइन | वा ट्राईकोमोनस, गोनोरिया वा क्लैमाइडिया, पाना ९ मा हेर्नुहोस् | |
|
के सेतो वा खैरो र गनाउने वा यौन सम्पर्क गरेपछि माछाको जस्तो स्राव बग्छ? | |
यो ब्याक्टेरियल भाजिनोसिस, वा कम रुपमा ट्राईकोमोनस हुन् सक्छ | |
|
के बगेको योनी स्राव पहेलो वा हरियो छ? | |
यो गोनोरिया वा क्लैमाइडिया | यो ट्राईकोमोनस पनि हुन् सक्छ | |
|
के बगेको सेतो स्राव, हेर्नुमा कडा चिज वा मख्खन दुध, वा ढुसी, बेकिकिङ्ग जस्तै गनाउँछ? | |
यो यिस्ट (ढुसी) संक्रमण हुन् सक्छ, यो यौन रोग होइन, पाना ७ मा हेर्नुहोस् | |
| दुखाई वा पुरुषको लिङ्गबाट असामान्य स्राव बग्ने | |||
|
के पिसाब फेर्दा दुख्छ वा पोल्ने गर्छ? | |
यो गोनोरिया वा क्लैमाइडिया हुन् सक्छ | वा कम मात्रामा ट्राईकोमोनस हुन् सक्छ | |
|
के अण्डकोषमा दुख्छ वा दुख्ने गरी सुनिएको छ? | |
यो गोनोरिया वा क्लैमाइडिया | स्वास्थ्यकर्मीहरुसंग कुराकानी गर्नुहोस अन्य कारणहरुको पनि उपचार गर्नु पर्छ | |
|
के लिङ्गबाट थोपा थोपा बगेको स्राव केहि छ? | |
यो गोनोरिया हुन् सक्छ | |
| घाउ, खटिरा र यौनाङ्ग वा मलद्वारमा मासु पलाएको | |||
|
के वरिपरी नदुख्ने खुल्ला घाउ छ? | |
यो सिफिलिस (भिरिंगी) हुन् सक्छ | |
|
एक वा सो भन्दा बढि दुख्ने फुलेको र सजिलै रगत आउने घाउहरु छन? | |
यो स्यान्क्रोईड हुन् सक्छ | |
|
फुट्न लागेको कडा रुपमा दुख्ने, खुल्ला घाउहरु भएको मसिना स-साना खटिराहरु छन्? | |
यो हर्पेस हुन् सक्छ | |
| महिला र पुरुषको यौनाङ्ग वा मलद्वारमा देखा पर्ने अन्य लक्षणहरु |
| मलद्वारमा चिलाउने वा दिसा गर्दा दुख्ने कहिले काँही यौन रोगको लक्षण हुन् सक्छ | यदि तपाईले आफ्नो मलद्वारबाट स्राव बगेको वा दिसा पुछ्दा चिप्लो जस्तो छ भने त्यो गोनोरिया वा क्लैमाइडिया हुन् सक्छ, पाना ९ मा हेर्नुहोस् | |
| योनी, लिङ्ग र मलद्वारबाट रगतसहित वा खैरो स्राव बगेको छ भने त्यो कडा प्रकारको संक्रमणको लागि मेडिकल सहयोग लिनुहोस् | |
यौनाङ्गचिलाउने
योनीद्वारको वरिपरी, तिघ्राहरु वा पिसाब निस्किने ठाउँमा चिलाएमा ढुसी (यिष्ट) हुन् सक्छ वा महिलामा ट्राईकोमोनसको लक्षण हुन् सक्छ |
यौनाङ्गमा जुम्रा वा लुतो छ भने पनि चिलाउछ | यसको उपचार छालामा औषधि जस्तै पर्मेथ्रिनको प्रयोग गरी गर्न सकिन्छ | लुतो परिवारमा सहजै फैलिन्छ, बालबालिकाहरुमा प्राय हुन्छ र सम्पूर्ण शरीरको भागमा असर गर्छ |
यौनाङ्गमा साबुन, सुगन्ध (प्रफुम) वा रसायन पदार्थ प्रयोग गर्नाले पनि चिलाउने गर्छ | यौनाङ्गको बाहिरी भाग साधा पानीले धुनुहोस् कतै चिलाएको हराउछ कि ख्याल गर्नुहोस् |
महिलाहरु महिनावारीकोबेला योनीबाट केहि स्राव बग्नु सामान्य हो |यो स्रावले योनी सफा हुन्छ|महिनावारी चक्रको दिनहरुमा र गर्भवती भएको बेलामा आफै यो स्राव परिवर्तन हुन्छ |सामान्य यौनी स्राव सफा, दुध वा हल्का पहेलो हुन्छ,तर यदि असामान्य रुपमा धेरै वा पहेलो, हरियो वा बाक्लो सेतो,गनाउने वा चिलाउने भयो भने त्यो यौन रोगको लक्षण हुनसक्छ |यस्तो बेला स्वास्थकर्मीको सहायता लिईहाल्नुपर्छ|यौनी स्राव धेरै चिन्ता पिर,एन्टीबायोटिक्सको सेवन, गर्भवती भएको बेलामा र अन्य अवस्थामा यी ब्याक्टेरियालाई असर पार्छ र यौनीमा संक्रमण हुन् सक्ने सम्भावना बढ्छ |योनी दैनिक सफा गर्नुपर्छ । यौनाङ्गमा सुगन्ध आउने साबुन प्रयोग नगर्ने वा योनी भित्र स्प्रे पनि छर्कनु हुदैन, यसो गर्दा संक्रमण हुनसक्छ |कफी, रक्सी वा गुलियो खानेकुरा वा पेय पदार्थ कम सेवन गर्नुपर्छ | |